- Градскиот трговски центар е едно од најзначаjните архитектонски дела кои ги имаме како наследство
на македонската модерна архитектура, антологиски пример од постземјотресниот
период.
- Скопје е град
составен од посебни урбани целини од различни периоди. Градскиот трговски
центар и сите јавни згради од постземјотресно Скопје имаат културно-
историско значење за градот како и јавните згради од други периоди, на
пример јавните згради од Отоманскиот период во Старата скопска чаршија:
Даут пашин амам, Чифте амам, Куршумли ан и поради тоа, но и поради нивните
архитектонски вредности треба да бидат заштитени како културно наследство.
- ГТЦ е изграден во 1973 година според проектот на
Живко Поповски (еден од нашите најпознати архитекти и првите професори на
Архитектонскиот факултет) и група архитекти, а кој беше избран на
меѓународниот конкурс во 1969 со 23 пристигнати конкурсни труда. Архитектот Живко Поповски е добитник
на „Борбина плакета“ и на националната награда „11 Октомври“, за проектот
за Градскиот трговски центар.
- Проектантите во своето решение се надоврзуваат на
оската исток- запад од планот на јапонскиот
архитект Кензо Танге, почитувајќи го локалниот контекст од постојните пет
кули на Серафимовски, хотелот Холидеј Ин, Стопанска банка и притоа создаваат
нова локална вредност.
- 70% од површината на ГТЦ е отворен, „јавен“ простор
кој го поврзува паркот „Жена-борец“ и кејот на реката Вардар,
плоштадот „Македонија“ и источниот дел од градот. ГТЦ е отворен трговски
центар во кој можеме да разгледуваме излози туркајќи точак, со ролерки,
шетајќи куче или со сендвич во рака. Слободата на движење, која со години
ни ја дава и овозможува архитектурата на ГТЦ, е неговата најголема
вредност и нешто што не смееме да дозволиме да го изгубиме. Доколку овој
објект се затвори со врати и фасади, ќе се затвори и една од клучните
артерии на движење во центарот на Градот. Токму неговата отвореност влијае
на: проточноста на луѓе, на визурите на неговото доживување, на неоптовареноста
на движењето со пречки, па се`до малите социјални функции за кои понекогаш
(или најчесто) и самите не сме свесни, а ги остваруваме, споделуваме,
разменуваме.
- Ретко кој би помислил дека така голема структура
како ГТЦ е изведена како објект од монтажен тип, со челична конструкција и
монтажни панели од лесен бетон, навистина авангардна технологија за нашите
простори во тоа време, но дури и за денешното кога ќе се спореди со
практиките денес.
- ГТЦ има природна аерација и во него е пријатен
престојот во сите годишни времиња.
- На ГТЦ не му е потребна нова фасада, која засекогаш ќе го смени карактерот на објектот, туку му е потребно подобрување на неговата сегашна состојба и тоа само преку реставрација и програмско заживување на објектот. Каква било интервенција врз него мора да биде во согласност и со почит кон оригиналната замисла на авторот, а низ една поширока јавна расправа и со оние кои ја обмислуваат неговата архитектура, но и со оние кои ја живеат неговата архитектура.
- Заради сето ова и многу повеќе, ГТЦ е нераскинлив дел од идентитетот на Скопје и на неговото градителско, историско и културно наследство. И затоа ГТЦ мора да остане автентичен, отворен, проточен за пешачко движење, функционален...Градскиот трговски центар мора да остане градски.
Thursday, July 4, 2013
Некои општи белешки за Градскиот трговски центар
Labels:
За објектот
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment